Değerli Meslektaşlarım, Saygıdeğer Basın Mensupları,
Aksaray Barosu olarak bugün 5 Nisan Avukatlar Gününü kutlamak üzere buradayız. Sözlerime Avukatlar gününün kısa bir tarihçesi ile başlamak istiyorum.
Cumhuriyetimizin İlanından sonra ilk kez en geniş katılımıyla 3 Ocak 1934 de İzmir’de yapılan “Türkiye Avukatlar Birliği” Toplantısında, toplantıya katılan Baro Başkanları ve İllerin Baro temsilcileri “Türkiye Barolarının Aynı Çatı Altında Toplanması Düşüncesini” benimsemişlerdir.
1934 yılında alınan ilke kararı uyarınca tüm Baro Başkanları ve Baroların Temsilcileri bu karardan yaklaşık 24 yıl sonra, 5 Nisan 1958 tarihinde İzmir’de toplanarak Barolar Birliğinin kuruluş çalışmalarını görüşmüşlerdir.
1969 yılında, 1136 sayılı Avukatlık Yasasının geçici 10. Maddesi uyarınca Türkiye Barolar Birliği kurulmuş, 9 Ağustos 1969 tarihinde de Ankara da ilk kez Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu yapılmıştır. Genel kurulda Avukatlar Günü kutlanması kabul edilmiş ancak hangi gün kutlanacağına dair bir sonuca varılamamıştır.
5 Nisan gününün Avukatlar Günü olarak kutlanmasına ilişkin uzun bir süre karar alınmamasına rağmen 15-16 Mayıs 1987 tarihlerinde Tekirdağ’da yapılan Türkiye Barolar Birliği Genel Kurulu’nda, verilen ortak önerge sonucu 5 NİSAN TARİHİNİN AVUKATLAR GÜNÜ olarak kutlanmasına oybirliği ile karar verilmiş olup 1987 yılından beri de her yıl 5 Nisan günü Avukatlar Günü olarak kutlanmaktadır.
Aksaray Barosu’nun kuruluşunun 22. yılında da bugünü Avukatlar Günü olarak kutlamaktayız. Ancak bu yıl diğer yıllardan farklı olarak savunmanın vazgeçilmezi olan Avukatlık Mesleğine verilen öneme nazaran kamuoyunun dikkatlerini çekmek amacıyla “Herkes için Adalet Adalet için Avukat” sloganı ile 4-10 Nisan tarihleri arasında AVUKATLAR HAFTASI olarak kutlanmasına karar verilmiştir. Aksaray Barosu da bu haftayı çeşitli etkinliklerle kutlamaktadır.
Devletin temeli adalet, adaletin temeli de bağımsız savunmadır Türkiye Barolar Birliği ve Türk Avukatları olarak; eksiksiz demokrasiye, insan haklarına, bağımsız yargıya ve hukuk devletine olan inancımız doğrultusunda çalışma ve çabalarımızı sürdürüyoruz. Devletlerin yaşaması için devlet savunması ne kadar önemli ise adaletin yaşamasında da savunma o kadar önemlidir. Savunmasız devlet esir, savunmasız adalet ise yetimdir. Bağımsız savunma bağımsız yargının; bağımsız yargı hukuk devletinin; hukuk devleti ise insan haklarının, toplumsal barışın ve demokrasinin güvencesidir.
Son zamanlarda çoğulcu, katılımcı ve özgürlükçü bir anayasa arayışı tartışmaları süregelmektedir. Ara rejim ürünü olan 1982 anayasası 27 kez değiştirilmesine rağmen hiçbir değişiklikte temel bir hak olan savunma için bir düzenlemeye gidilmemiştir. Bu nedenle 12 Haziran 2011 tarihinde yapılacak olan Milletvekili Genel Seçimleri sonucu oluşacak TBMM tarafından hazırlanacak yeni anayasada avukatlık mesleği mutlaka yargı bölümünde düzenlenmeli 1136 sayılı Avukatlık Kanunu’nun 2. maddesine de avukatlık mesleğinin bir kamu hizmeti olması yanında avukatların bir yargı faaliyetini yerine getirdiği hükmünün de eklenmesi gerekmektedir.
5 Nisan 2010 tarihinden bu yana geçen 1 yılda gerek dünyada ve gerekse ülkemizde çok önemli gelişmeler kaydedilmiştir..
Özellikle yargı alanında önemli düzenlemeler yapılmıştır. 12 Eylül 2010 tarihinde büyük bir çoğunlukla kabul edilen Anayasa değişiklikleri sonucu Anayasa Mahkemesi ile Hakimler ve Savcılar Kurulu’nun kuruluşu ve yapısı değişikliğe uğramış akabinde yargıdaki iş yükünün azaltılması amacıyla Yargıtay ve Danıştay Daire sayıları arttırılmıştır. Yargının tıkanması sonucu Ceza Muhakemesi Kanunu 102. maddesi gereği tutukluların tahliye edilmesi sonucu kamu vicdanı zedelenmiş yargıya olan güven sarsılmıştır.. Diğer yandan yargıda siyasallaşma iddiaları da bu düzenlemeler sonucu gündemdeki yerini korumuştur. Yargının siyasallaşmaması en büyük temennimizdir.. Yargı reformunun tamamlanması hak ve özgürlüklerin korunması anlamında zorunludur.
Parlamenter rejimlerde temel ilke olarak kabul edilen “Kuvvetler ayrılığı” ilkesinin yani yasama yürütme ve yargısal faaliyetlerin birbirinden bağımsız olarak yürütülmesinin yargı alanında yüksek mahkemeler arasında da uyulması gerektiğine inanıyoruz. Yüksek mahkemeler kendi görev alanları ile ilgilenmelidir. Kamuoyunda endişe ile izlenen ve toplum nazarında yargıya ve dolayısı ile adalete olan güvenin sarsacak nitelikteki Anayasa Mahkemesi, Yargıtay ve Danıştay arasındaki gerilimin de bu anlayış ile sonlandırılması gerekmektedir.
Son zamanlarda yeni bir anayasa yapılması yönündeki çalışmalar hız kazanmıştır. Hazırlanacak yeni Anayasa için toplumsal mutabakatın sağlanması birlik ve beraberliğimizin ve üniter devlet yapımızın korunması gerektiğine inanıyoruz.
Yargının kurucu unsurlarından olan bağımsız savunmayı serbestçe temsil eden avukat ve avukatlık mesleği; hukuki sorunların ve anlaşmazlıkların adalete ve hakkaniyete uygun olarak çözümlenmesi, hukuk kurallarının tam olarak uygulanması, kişi hak ve özgürlüklerinin korunması ve hukuk devletinin işlerliğinin sağlanması bakımından, hayati bir önem ve değere sahiptir. Bu amaçla, dünyanın bütün gelişmiş demokratik ülkelerinde, savunmanın ve savunma mesleğinin önündeki engeller kaldırılmış, uluslararası sözleşmelerle avukatların mesleklerini özgürce yerine getirmelerine imkan sağlanmış, avukatlık mesleğinin kalitesinin yükseltilmesi amacıyla, pek çok önlem alınmıştır.
Ülkemizde bugün üzüntü ile söylemek gerekir ki avukatlık mesleğinin icrası yönünden anayasal ve yasal düzenlemeler eksik ya da yetersiz olduğu için ciddi sorunlar yaşanmaktadır. Avukatlık yasasının avukatlara tanıdığı bazı hak ve yetkilerin yönetmelik ve tebliğlerle bertaraf edilmeye çalışılması ve bu yanlış uygulamaların yargı kararları ile de düzeltilememesi aslında adil yargılanma hakkını zedelemektedir.
Avukatlık mesleğinin bir kamu görevi olması nedeniyle meslektaşlarımızın görevini yaparken kamu ve kuruluşları ile özel kurumlarda zaman sorunlarla karşılaştıkları bilinmektedir.
Aksaray Barosu olarak adil yargılanma hakkı, adaletin gerçekleştirilmesi ve yargıya olan güvenin pekiştirilmesi bakımından yargı reformunun tamamlanması gerektiğini düşünüyoruz. Bu anlamda yapılması gerekenleri şu şekilde ifade edebiliriz:
v Savunma makamı ile ilgili konularda yasa çıkarırken uygulayıcılar olarak barolar ve Türkiye Barolar Birliği’nin görüşleri mutlaka alınmalıdır.
v Yargı çalışanlarının özlük hakları ile zorunlu müdafilik ve vekillik ücretleri, görevin hassasiyetine ve onuruna uygun hale getirilmeli angarya olmaktan çıkarılmalıdır.
v Hakim -savcı, katip-mübaşir açığı giderilmelidir.
v İstinaf mahkemelerinin sayısı arttırılmalı ve bir an önce faaliyete geçirilmelidir. Bu anlamda ilimizde de bir istinaf mahkemesi kurulmalıdır.
v Yargıya bağlı adli kolluk oluşturulmalıdır. Adli kolluk oluşturuluncaya değin kolluk bilgi sistemi kurulmalı ve ulusal yargı ağı ile bilgi paylaşıma geçmelidir.
v Bilgi ve belgelere daha kolay ve hızlı erişim sağlanmalı, teknolojinin tüm imkânlarından yararlanmalıdır.
v Ulusal Yargı Ağı Projesi adı ile başlayan projenin daha hızlı çalışması sağlanmalıdır.
v Savcılık ve savunma arasında uygun düzenlemeler yapılmalıdır.
v Arabuluculuk görevini sadece avukatlar üstlenebilmelidir.
v Uzlaştırma yönetmeliği ekonomik ve içerik açısından yeniden düzenlenmeli, işlevsel hale getirilmelidir.
v Avukatların, kendilerine verilecek vekâletleri, tanzim yetkisi tanınmalıdır.
v Mahkemelere dava açıldığı an, mahkeme harcı ile birlikte avukatlık asgari ücret tarifesince hesap edilecek avukatlık ücreti mahkeme veznesine yatırılmalıdır.
v Mesleğin onur ve çalışma koşullarına uygun yeni bir Avukatlık Kanunu hazırlanmalıdır. .
v Tüm ticari şirketler, vakıflar, dernekler ve kooperatiflere sözleşmeli avukat bulundurma zorunluluğu getirilmelidir.
v Genel Hukuk sigortası konusunda yasal düzenlemeler bir an önce yapılmalıdır.
Unutulmamalıdır ki hukuk ve savunma herkes içindir ve bir gün herkese gerekebilir.
Bu duygu ve düşüncelerle, avukatlık mesleğinin toplumda gerekli saygınlığa erişmesi ve bu bilincin tüm topluma yerleşmesi dileğiyle yargının temel unsuru ve çağdaş hukuk sisteminin ayrılmaz öğesi tüm avukat meslektaşlarımın 5 Nisan Avukatlar Gününü kutluyor, saygılar sunuyorum.05.04.2011
Av. Levent BOZKURT
Aksaray Barosu Başkanı