13. yüzyıl ortalarında Selçuklularda, edebi dil olarak Farsça, devlet işlerinde Arapça kullanılır iken halk dili Türkçe idi. Mehmet Bey, millet olarak birlikte yaşamanın ilk şartı olan dil birliğinin sağlanmasının gerekliliğine olan inancı sonucu bu birliği gerçekleştirmek için Toroslar üzerinde yaşayan bütün Türkmen boylarını çevresinde toplamıştır. Konya’ya girmelerinden sonra da burada yaşayan Selçuklu Türkleri, Karamanoğulları ile birlik olmuşlardır. Karamanoğlu Mehmet Bey, 13 Mayıs 1277 de 'Türk'üz, öyleyse Türkçe konuşmamız gerekir' diyerek “bugünden sonra hiç kimse sarayda, divanda, meclislerde ve seyranda Türk Dili’nden başka dil kullanmaya’ şeklinde ilan ettiği fermanı ile devlet işlerinde dil birliğini sağlamıştır.

Türkçemiz resmi dil olmasından bu güne gelişmiş ve zenginleşmiştir. Cumhuriyetin kurulmasından sonra da dilimizin gelişmesine önem verilmiş ve Türkiye Cumhuriyeti’nin en önemli kültür kurumlarından biri olan Türk Dil Kurumu 12 Temmuz 1932’de kurulmuştur Yeni Türkiye Cumhuriyeti’nde dil ve tarih, Atatürk’ün de en çok değer verdiği konulardan olmuştur.  Önce 1931’de Türk Tarihi Tetkik Cemiyeti kurumuş ardından da millet olmanın en önemli temellerinden bir i olan dilin geliştirilmesi düşüncesi ile Atatürk’ün önderliğinde Samih Rifat, Ruşen Eşref, Celâl Sahir ve Yakup Kadri İçişleri Bakanlığına başvurusu üzerine sonradan adı Türk Dil Kurumuna çevrilecek olan Türk Dili Tetkik Cemiyeti kurulmuş Türk Dil Kurultayları düzenlenmiştir.

Atatürk’ün bilinen “Ne mutlu Türk’üm diyene” sözü bugün kimi çevrelerce istismar edilse de bu sözün bir bütün olarak -“Türk demek Türkçe demektir; ne mutlu Türküm diyene” şeklinde  düşünülmesi ve değerlendirilmesi gerekir.

Atatürk’ün dil konusundaki şu sözleri de dilin bir milletin varlığı ve devamı için önemine işaret etmektedir.

-“Millî his ile dil arasındaki bağ çok kuvvetlidir. Dilin millî ve zengin olması, millî hissin gelişmesinde başlıca müessirdir. Türk dili, dillerin en zenginlerindendir, yeter ki bu dil şuurla işlensin.

 -Ülkelerini, yüksek istiklâlini korumasını bilen Türk milleti dilini de yabancı diller boyunduruğundan kurtarmalıdır.”

Kat’î olarak bilinmelidir ki Türk milletinin millî dili ve millî benliği bütün hayatında hâkim ve esas olacaktır.”

“Millî eğitimin ne demek olduğunu bilmekte hiçbir tereddüt kalmamalıdır. Bir de millî eğitim esas olduktan sonra onun lisanını, usulünü, vasıtalarını da millî yapmak zarureti münakaşa edilemez.”
Bugün Türkçemiz dünya dilleri arasında 5’nci, ana diller arasında 3’ncü sırada yer almaktadır. Dünyada yaklaşık 400 milyon kişi Türkçe konuşmaktadır.